En çok tercih edilen trüf mantarının bir çeşidi olan dolama halk arasında altınla eş değerdir. Toprak altında tıpkı patates ve soğan gibi yetişir. Şekli yuvarlak ancak düzensizdir. Yüksek besin değerleri içeren dolaman hakkında merak edilenleri araştırdık. Düşük oranda yağ içerdiğinden özellikle diyet yapmak isteyenler için idealdir. Peki Dolaman mantarının faydaları nelerdir? Dolaman mantarı nasıl tüketilir?
Aşırı yağış sonrası ortaya çıkan dolaman mantarı en faydalı besindir. İçeriğinde yüksek miktarda vitamin ve mineral maddeler olan dolaman mantarı ortalama 8 cm çapında şekilsiz bir yuvarlaktır. Aslında görünüş olarak patatesi andırır. Soluk sarı, kahve rengi gibi renkleri vardır. Siyah olanına trüf mantarı denir. Ağaç diplerinde olan dolaman mantarı ilkbahar sonrası görülür. Genellikle Mayıs ayında tezgahlarda görülür. Yağmur sonrası toprak üstüne çıkan mantarlar toplanır. Bilim literatüsünde ‘Tuberaceae’ ailesine aittir. Dünya üzerinde 70’ten fazla türü vardır. Protein açısından zengin olduğundan altınla eş değer tutulur. Bazı yörelerde dolaman mantarına keme mantarı da denir. Genellikle meşe ve kestane ağacı diplerinde bulunur. Ancak oldukça bilgili birinin toplamasında fayda var. Aksi halde zehirli olanları da yanlışlıkla toplanabilir.
DOLAMAN MANTARININ FAYDALARI
Dolaman mantarı içeriğinde protein barındırır. 100 gram kırmızı etin içerdiği protein maddesinin aynısını bir tabak dolaman mantarından da elde edilebilir. Ayrıca dolaman mantarının içeriğinde düşük miktarda doymamış yağ asidi vardır. Doymamış yağ asidi kandaki iyi kolesterol miktarını yükseltir. Bu da kalp ve damar sağlığı için oldukça faydalıdır. Bunun yanı sıra kemikleri güçlendirdiğinden ileri yaşlarda görülme ihtimali olan hastalıkları engeller. Bilinen en faydalı özelliği ise afrodizyaktır. Ayrıca et tüketmeyen ve diyet yapanlar için ideal besindir. Lif bakımından da zengin olduğundan bağırsak fonksiyonlarını olumlu etkiler. Fayda açısından tıpkı trüf mantarına benzer. Güçlü bir antioksidan olduğundan vücuttaki serbeste radikalleri temizler.
DOLAMAN MANTARI NASIL TÜKETİLİR?
Yerli halk genellikle ateş üzerinde pişirmeyi tercih eder. Ancak modern mutfaklarda salatalara eklenir. Sosu yapılarak makarnaya eklenir. Sotesi yapılarak tüketilebilir. Halk arasında şahtere otuyla beraber tüketildiğinde faydasının artığı bilinir. Ayrıca frenk maydanozu ve akdiken yaprağı ile lapası yapılarak tüketilir. Nadiren ve az miktarda bulunduğu için kilosu çok pahalıdır.