Yüzyıllardır yapılan hoşaf ve komposto meyvelerin suyla pişirilerek tüketiliyor. Tarihi Osmanlı dönemine kadar dayanan komposto ve hoşaf hakkında herkesin merak ettiği bir soru var. Dilden dile söylenen ‘komposto ve hoşaf aynı anlama mı gelir’ cümlesi gerçekten doğru mu? İşte sorunun yanıtı:
Ramazan sofralarının baş tacı, çocuklarına sağlıklı meyve suyu içirmek isteyen annelerin ise vazgeçilmezi olan komposto ve hoşaftır. Evde kolayca yapılan bu iki içecek hakkında sosyal medyada akılları karıştıran bir soru dolaşıyor.İki içeceğin de aynı olduğunu düşünenler ve farklı arayanlar adeta birbirine girdi. Uzun zamandır birbirinin yerine kullanılan hoşaf ve komposto gerçekten aynı şey sanılmıştır. Ancak gerçek olan geleneksel sofralarımızın baş tacı olan hoşaf ve kompostonun birbirinden farklı olduğudur. Gelin birlikte hoşaf ve kompostonun birbirinden ayıran özelliklerini inceleyelim:
KOMPOSTO NEDİR?
Fransızca’da karışım anlamına gelen ‘komposto‘ Ortaçağ Avrupası kaynaklı meyve ve şeker şurubundan yapılan bir tatlıdır. Meyveler suyun içerisinde şeker ve baharatla pişirilir. Şurubun içerisine vanilya, limon, portakal, tarçın, karanfil, hindistan cevizi veya üzüm koyulabilir. Sıcak ya da soğuk servis edilir.
Komposto, Ortaçağ İngiltere’sinde en son ana menüden önce servis edilirdi. Rönesans döneminde ise yemeğin sonunda servis edilirdi. Ayrıca kompostonun Avrupa’dan değil de Bizans’tan geldiğine dair de savlar vardır. Malzemelerinin ucuz ve kolay bulunabilir oluşundan ok kolay hazırlanıyor oluşu ve dolayı komposto, Avrupa’da bir dönem Yahudi yemeği olarak da bilinirdi. Bazı yerlerde kompostonun üzerine krema, tarçın veya vanilya şekeri ilave edilir.
KOMPOSTO VE HOŞAF ARASINDAKİ BİLİNMEYEN FARK
Komposto ve hoşaf arasında ciddi bir fark yoktur. Genellikle kurumuş meyvelerle yapılana hoşaf, taze ve yaş meyve ile yapılana ise komposto denir. Ancak bu yöreden yöreye farklılık içerir.
Özetlemek gerekirse, parça veya bütün halinde kuru meyvelerin şekerli suda pişirilmesine ‘hoşaf’, parça veya bütün halinde taze veya yaş meyvelerin şekerli suda pişirilmesine ise ‘komposto’ denir.
Hoşaf daha çok Anadolu tanınır. “Hoş Ab” yani “Hoş su” kelimesinden türetilmiştir ve Farsça kökenlidir. Komposto Latince “compositus” kelimesinden türetilmiştir. Hoşaf “hoş su” demek iken, komposto “karışım” demektir.