Zehirli ancak bir o kadarda insan sağlığına faydası olan iskorpit balığına halk arasında çarpanda denir. Dikenlerinde yoğun zehir bulunan iskorpit balığının eti oldukça lezzetlidir. Görüntüsü bile korkutucu olan iskorpit balığı Çanakkale halkı tarafından sıklıkla tüketilir. Yüksek miktarda protein ve omega-3 yağ asidi içerir. Peki İskorpit balığının faydaları nelerdir? İskorpit balığı nasıl tüketilir?
Bilim literatüründe scorpaena porcus olarak geçen İskorpit balığı, Akdeniz ve Ege sularında yaygın bir ailesi vardır. Lipson balığı ile aynı aileden gelir. Ancak İskorpit daha küçük bir balık türüdür. Koyu renkleri olan iskorpit en fazla 30 cm’e kadar büyür. Eti bol olan iskorpit balığının yüzeyi ve dikenleri ise zehirlidir. Ciltle temas esnasında zehir saçar. Kızarıklık ve şişliğe neden olur. Bu etki bir kaç günden fazla sürebilir. Bu yüzden halk arasında iskorpit balığına çarpan balık denir. Ciltte neden olduğu tahribat için amonyak kullanılabilir. Kafa kısmında dikenleri daha fazladır. Yakalayan balıkçılar genellikle bir aparatla tutarlar. Yuvarlak bir yapısı olan balığın yüzgeçleri de geniştir. Avlanması ve pişirilmesinde püf noktalara sahiptir. İçeriğindeki beyaz eti yüksek protein içerir.
İSKORPİT BALIĞI NASIL TÜKETİLİR?
Kuyruğundan başına doğru kesilir. Dikenlere temas etmeden kesilir. Aynı işlem alt tarafı yani karından yapılır. Kesim sırasında pense Halk arasında genellikle çorbası yapılır. Ancak tarifine uygun olarak yapılması gerekir. Çorbası için genellikle limon tuz ve sirke kullanılır. Soğan ve sarımsak kesilip kavrulur. Daha sonra yüzeyi ve dikenlerinden arındırılmış küp küp kesilmiş iskorpit balığı eklenir. Patates ve pirinçle ise lezzeti artırılır. Bunun yanı sıra ızgarası tavası da yapılabilir. Sıklıkla tarifi değişiktir. Ancak bilen biri tarafından yapılması daha iyidir. Çanakkale halkı bu balığın çorbasını sıklıkla tüketir.
İSKORPİT BALIĞININ FAYDALARI NELERDİR?
– Zihinsel gelişimde etkili olan omega-3 yağ asitleri bakımından zengin olan iskorpit balığı, sinir sisteminin yenilenmesinde etkilidir.
– Vücudun A vitamini ihtiyacını karşılar. Bu sayede göz hastalıklarını önler.
– Enfeksiyonu ya da iltihabı kolayca vücuttan atmaya yardımcı olur.
– Kötü kolesterol seviyesini düşürerek, kan basıncını dengeler. Böylece yüksek tansiyon riskini azaltır.
– Sindirim sisteminin sağlıklı işlemesini sağlar. Uzun süreli tok tutar. Özellikle diyet yapmak isteyenlerin tüketebileceği besinlerin başında gelir.
– Kan akışını düzenlediği için kalp ve damar hastalıklarına fayda sağlar.
– Yağ yakımını hızlandırır. Metabolizmayı düzenler. Obezite riskini azaltır.
– Yüksek oranda antioksidan içerir bu sayede bağışıklık sistemini virüs ve bakterilere karşı güçlendirir.
– Kalsiyum içeren iskorpit balığı kemik ve diş gelişimine katkı sağlar. Diş yapısını güçlendirerek kayıp oluşmasını önlediği gibi diş etlerinde iltihaplanmalarında önüne geçer.