yeni doğan bebeklerde kafa sivriliği

Bebeklerde baş çevresi ölçümü, ne kadar basit bir kontrolmüş gibi görünse de aslında bebeklerin beyin fonksiyonları yani gelişimiyle ilgili çok önemli ipuçları veriyor. Gelişim dönemine göre olması gereken değerden daha küçük ya da büyük çıktığı tespit edilirse iki önemli hastalık bebeğinizi bekliyor olabilir! Bebeklerde baş ölçümü doğru nasıl yapılır, bebeklerde baş çevresi kaç cm olmalı?

Bebeklerde en az boy ve kilo takibi kadar baş çevresinin ölçümü de önemlidir. Bebeğin fiziksel sağlığının yerinde olup olmadığını boy ve kilo ölçümüne bakarak anladığımız gibi, beyin gelişimini de baş çevresinin uzunluğuna bakarak anlayabiliriz. Beyin gelişiminde birtakım problemlerin görüldüğünü ele veren baş çevresi büyüklüğü, olması gereken ölçünün daha dışında bir rakam sonucunda ortaya çıkar. Bunun için illa doktora gitmek şart mı derseniz de, elbette değil. Sizde gayet kolay bir şekilde bebeğinizin başını evinizde kendiniz ölçebilirsiniz. Bunun için yapmanız gerekenler; bebeğin baş arka çıkıntısı ile kaşların hemen üzerinden bir ölçüm almak olacaktır. Bebeklerin ilk altı aylık evrelerinden 18. aylarına kadar düzenli olarak baş çevresi ölçülmelidir. Bebeklerin kafalarının üst kısmında bulunan bıngıldağın erkenden kapanması baş büyüklüğünü olumsuz etkileyebilmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ideal ölçünün aşağısında ya da yukarısında bir büyüklük elde edilmemesidir.

TIKLA OKU: BEBEKLERDE DÜZ KAFA SENDROMU NEDİR, NASIL ANLAŞILIR?

BEBEKLERDE KAFA ŞEKİLLENMESİ NASIL DÜZELİR? BEBEKLERİN KAFA ŞEKLİ NASIL OLMALI?

Anne karnından bu yana doğum esnasında iken bile kafa kemikleri bir türlü kaynaşmayan bebeklerin kafasında bazı boşluklar vardır. Yaklaşık 1 yaş civarından sonra şekil almaya başlayan kafa yapısında duruş pozisyonuna yönelik baş eğriliği ile karşılaşılabilir. Özellikle de çoğul gebeliklerde rastlanılan bu durumda kafasının üst tarafında şişliğe benzer görünüm olabilir.

Bu gibi durumlarla karşılaşmamak ya da düzelmesi için yapabileceğiniz şeylerden birisi de bebeğinizi yatırış şeklidir. Peki bebeğinizin kafa şekli için nasıl yatırılmalı? Bebeğinizi yatırırken dikkat edilmesi gerekenler…

Günümüzde adını pek sık duyduğumuz ani bebek ölümü sendromu çoğunlukla yüzüstü yatırılan bebeklerde daha çok rastlanmaktadır. Devamlı sırt üstü yatırılan bebeklerin kafalarında ise arka tarafta düzleşme görülebilir. Bebeklerin kafasındaki bu düzleşmenin önüne geçebilmek için ara ara yana çevrilerek yatılması gerekir.

Her bebekte olmasa da yalnızca bir tarafa doğru dönme yani her iki yana dönmeyi reddetmesi görülebilir. Bu durum da bebeklerde kafa eğriliğini beraberinde getirmektedir.

Dönülmeyen tarafa dikkatini çekebileceği renkte uzakta olmak kaydı ile bir oyuncak ya da sesli oyuncak konularak dönüşü teşvik edilebilir. Egzersizler karşısında herhangi bir olumlu tepki görülmeyen kafa eğriliklerinde göz sinir felci riskine karşılık göz muayenesi edilmelidir.

BEBEKLERDE YASTIK KULLANILMALI MI? BEBEKLERDE YASTIK ZARARLI MI?

Hamilelik döneminin en eğlenceli aktivitelerinden birisi de aileye yeni katılacak üye için alışveriştir. Yeni doğan bebeğin bakımında ya da beslenmesinde olsun ihtiyacı olabilecek nesneler arasında süslü püslü yatak-yastık takımları da gelmektedir. Görüntü açısından her ne kadar şık dursa da boğulma riskinden dolayı en erken 1 yaşından önce yastık kullanımı önerilmemektedir.

Boyun kısmı kısa kalan bebeklerde boyun kaslarının gelişimi ve omurilik gelişimi için yastık kullanılmamalıdır. Bebeklerin düz, yastıksız yatması önemlidir. Genel anlamda bakıldığında yastık kullanımı tavsiye edilmese de bazı istisnai durumlarda bebeğin başının yüksekte kalması daha iyidir.

Örneğin; bazı nörogelişimsel hastalıkları olan ve buna bağlı olarak da aşırı miktarda salya akışı görülen bebeklerde, reflü sıkıntısı çeken ya da emzirme sırasında oluşabilecek reflüyü önlemek için başın biraz üstte kalması işe yarayabilir. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta yastın bebeğin başının altında olmayıp, yatağın eğimi için yastığın altına koymak olacaktır.

BEBEKLERİN BEYİN GELİŞİMİNİ DESTEKLEYEN BESİNLER NELER?

Beslenme sırasında tüketilen yiyecekler fiziksel gelişimi olumlu yönde etkilediği gibi zeka gelişimini de pozitif etkileyecektir. 6. ayını doldurduktan sonra bebeğinize verebileceğini bu besinlerle beyin gelişimi sağlığını koruyabilirsiniz…

ANNE SÜTÜ: Omega-3 bakımından zengin olan anne sütü mucizesi bebeğin zekasında önemli bir rol oynar. Emzirme döneminin olabildiğince uzatılması gerektiğini vurgulayan uzmanlar ilk altı ayda yalnızca anne sütü içmelerini öneriyor.

YUMURTA: Vitamin, mineral ve protein değerleri bakımından yararlı olan tavuk yumurtası bebeklerde hafıza gelişiminde önemli rol oynar. Ek gıda evresinde bebeğin alerji durumu yoksa kahvaltı için yumurta sarısından yapılan besinler verilebilir.

YOĞURT: Sindirim sistemi üzerinde etkisi büyük olan yoğurt, bunun dışında beyin dokusunu olumlu etkiler. Sinir sisteminin daha da kuvvetlenmesini sağlayan yoğurt beyin kabiliyetlerini geliştirir.

BEBEKLERİN BAŞ ÖLÇÜM TAKİBİ NEDEN YAPILMALI?

Bebeklerde baş çevresi ölçüm yöntemi beyin gelişiminin yolunda gidip gitmediğini anlamak amacıyla yapılan dolaylı ve pratik bir ölçümdür. Normal yani olması gereken ölçüden fazla ya da az çıkması her ne kadar kesin bir tanıyı ortaya koymasa da beyin gelişiminde bir problem olup olmadığını anlayabilmek açısından önemlidir. Bebeklerin beyin baş çevresinin ölçümü sık sık yapılmalı ya da persentil tabloları ile kıyaslanmalıdır. İşte erkek ve kız çocukları için baş çevresi gelişim değerleri…

BAŞ ÇEVRESİ ÖLÇÜM PERSENTİL TABLOSU

BEBEĞİNİZİN BAŞI BÜYÜK ÇIKTIYSA…

Başı büyük olan bebeklerin bu durumu tıp dilinde Makrosefali olarak geçmektedir. Nedeni ise baş bölgesinde sıvı (ödem) birikmesi yani hidrosefali ya da genetik bozukluklar olabilir.

BEBEĞİNİZİN BAŞI KÜÇÜK ÇIKTIYSA…

Bebeğinizin aylık gelişimine baktığınızda baş ölçümü olması gereken değerden daha az ise ‘Mikrosefali‘ ile karşı karşıya kalabilirsiniz. Bu durumdan şüphelenildiği zaman derhal bebeğinizi doktora götürmelisiniz.

MİKROSEFALİ NEDENLERİ

– Bebeklerde kafatasının erken kapanması,

– Kemiklerin beyne basınç uygulaması,

– Beyne yeterli oksijen gitmemesi

– Hamilelikte geçirilen enfeksiyonlar (su çiçeği, kızamık, toksoplazma, kızamıkçık)

– Anne adayının yetersiz beslenmesi

Yeni doğan döneminde sık karşılaşılan kafatası şekil bozukluğu düz kafa sendromu ya da yassı kafa olarak karşımıza çıkar. Devamlı aynı yatış pozisyonunda yatırılan bebeklerde ya da bazı dış etkenler dolayısıyla oluşan kafa yamukluğu durumunda alınması gereken önlemler mevcut. Peki bebeklerde kafa şekillenmesi kaçıncı aya kadar sürer, bebekler nasıl yatırılmalı? Bebeklerde kafa yamukluğu ve sivriliği nasıl anlaşılır?

Yeni doğan döneminde bebeğin sağlıklı bir şekilde büyüdüğünün ve geliştiğinin en önemli göstergesi olan kafatası, ilk aylarda en hızlı büyüyen organlardandır. Bu büyüme aslında doğum öncesinde başlayıp doğrum sonrasındaki ilk aylara kadar sürüp gitmektedir. Doğum esnasında bebeğin kafatası vücudun 1/4 oranında iken, bebeğin vücudunun büyümesi ile bu oran değişir. Özetle denilebilir ki başın büyüklüğü, beynin ve kafatası kemiklerinin büyüme oranı ile paraleldir. Yeni doğan bebeklerde sık rastlanan kafatası şekil bozukluğu düz kafa sendromu yani tıp dilinde plagiosefalidir. Bu sendrom halk dilinde yassı kafa ya da düz kafadır. Düz kafa sendromu olarak nitelendirilen durum çoğunlukla bebeğin kafasının dış faktörler nedeniyle normalin dışında şekil almasıyla oluşur. Bebeğin kafatasında görülen asimetrik şekil bozukluğu daha ilk aylardan itibaren kendini fark ettirir. Hamilelik döneminde bebeğin anne karnındaki duruş şekli, doğumun beklenenden daha uzun ve zor geçmesi, bebeğin kuvözde kalması, 1 yaşından önce yastık kullanma ve boyun kaslarının yeterince uzun olmaması kafatası şekil bozukluğuna yol açar.

TIKLA OKU: BEBEKLERİN BAŞ ÇEVRESİ NASIL ÖLÇÜLÜR?

DÜZ KAFA SENDROMU NEDİR? DÜZ KAFA SENDROMU NEDENLERİ

Kafa yamukluğu ya da kafa düzleşmesi olarak ifade edilen bu sorun bebeklerde en sık görülen kafatası şekil bozukluğudur. Sürekli aynı şekilde yatmak, sırt üstü pozisyonda uyutmak ve D vitamini eksikliğinde ortaya çıkan bu durum hamilelikte Amniyon sıvının yetersiz kalması, ikiz hamilelik, bebeğin anne karnında sıkışık kalması, doğum pozisyonu, iri bebek doğumu düz kafa sendromuna neden olan faktörlerdendir.

TIKLA OKU: BEBEKLERDE YATIŞ POZİSYONU! YÜZ ÜSTÜ YATIRMAK…

BEBEĞİN KAFATASI KAÇINCI AYA KADAR ŞEKİLLENİR?

Doğum esnasında bütün bir şekilde birleşmeyen kafa kemiklerinde arada kalan bazı boşlukların tamamlanması ortalama 1 yaş civarını bulmaktadır. İlk 1-2 ay içerisinde oldukça yumuşak olan kafa kemiklerinde birleşme noktasının adlandırıldığı bıngıldakta bağ dokudan oluşmuş yerler vardır.

Bu nedenden dolayı bebeğin baş kısmında sürekli aynı yere basınç uygulanırsa kafa düzleşmesi görülebilir.

Devamlı olarak sırtüstü pozisyonda yatan bebeklerin aldığı uyku şeklinden dolayı arka taraf düzleşebilir. Düz kafa sendromunda; bebeğin başının arka hizasında sağ ya da sol kısmında düzlük ile aynı tarafa doğru çıkıklık görülür. Bu çıkıklık arkada olabileceği gibi alın hizasında da görülebilir.

BEBEKLERİ SIRT ÜSTÜ YATIRMAK KAFA YAMUKLUĞUNA NEDEN OLUR MU?

Bebeklerin yatış şekline göre oluşabilen düz kafa sendromu için uzmanlar, bebeğin kafa şekline ve yatış pozisyonuna çok dikkat edilmesi gerektiğine dikkat çekiyor. İlk altı aylık dönemde tanısı koyulabilen düz kafa sendromunda erken tanı çok önemlidir.

Sık görülebilen kafatası şekil bozukluğu bazı aileler tarafından gelip geçici bir şey gibi düşünülüp kendi haline bırakılabilmektedir.

Bilinmesi gereken önemli bir husus var ki her kafatası şekil bozukluğu kalıcı değildir. Yapılan çalışmalar boyun kası kısa ya da gergin olan bebeklerde neredeyse % 85-90 oranında şekil bozukluğu olduğu görülmektedir.

TIKLA OKU: BEBEKLERDE SIRT DİKENİ NEDİR, NASIL TEMİZLENİR?

KAFA YAMUKLUĞU NASIL DÜZELTİLİR? BEBEKLERDE KAFA SİVRİLİĞİNİN DÜZELMESİ NASIL GEÇER?

1 yaşına kadar önemsenmeyen ya da gerekli önlemler alınmayan kafatası şekil bozukluğunda alınabilecek bazı önlemler vardır. Bunun için yapılabilecekler olarak ilk olarak bebeğin yatış şekli devamlı değiştirilmeli, hep aynı yöne yatması önlenmelidir. Eğer bebeğin kafasında düzlük oluşmuşsa ve bununda nedeni tortikolis ise düzenli boyun egzersizleri ve masaj uygulanmalıdır. (Uzman bilgilendirmesine göre)

15 günlük olan yeni doğan bebeğe düzenli D vitamini alınımına başlanmalıdır. Kafa şekli çok bozuk olan bebeklerde kafa şekillendirici başlıklar veya bantlar tercih edilebilir.(4-6 ay arasındayken işe yarayıp 10. aydan sonra faydalı olmaz) Doktor onayı almadan kesinlikle bant ya da başlık kullanılmamalıdır.

Şunun için etiket arşivi: yeni doğan bebeklerde kafa sivriliği

Bebeklerde baş çevresi ölçümü nasıl yapılır? Bebeklerde kafa sivriliği nasıl düzeltilir?

Bebeklerde kafa yamukluğu ve sivriliği neden olur? Kafa şekillenmesi ne zamana kadar sürer?